ในปีพุทธศักราช 2541 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์องค์อุปถัมภ์โครงการจัดส่งเยาวชนไทย ไปแข่งขัน คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ โอลิมปิกระหว่างประเทศ ได้ทรงทราบถึงปัญหาของการศึกษาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และ คอมพิวเตอร์ ในระดับโรงเรียนของประเทศไทย เมื่อเทียบกับระดับนานาประเทศมาโดยตลอดจากคณาจารย์ที่นำคณะนักเรียนไปแข่งขัน และจากนักเรียนที่เป็นผู้แทนประเทศไทย รวมทั้งผู้ที่เกี่ยวข้องและทรงเห็นว่าการจะพัฒนาความรู้ ความสามารถทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ของนักเรียนทั่วประเทศให้ได้ระดับมาตรฐานสากลนั้น กระทำได้ยากมากในระยะเวลาอันสั้น แต่สิ่งที่สามารถจะทำได้ก่อน คือ การพัฒนานักเรียนที่มีศักยภาพสูงและองค์กรอิสระ ซึ่งมีความคล่องตัวมากกว่า และไม่ยึดติดกับระบบราชการจะสามารถช่วยรัฐบาลให้บรรลุเป้าหมายได้เร็วขึ้น
ด้วยสายพระเนตรที่กว้างไกล สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ จึงได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ให้ศาสตราจารย์ศักดา ศิริพันธุ์ (นายกสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ ในขณะนั้น) ไปดำเนินการจัดตั้ง มูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์ศึกษา ในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ (สอวน.) ขึ้น และทรงรับเป็นองค์ประธานมูลนิธิ สอวน. ด้วย ซึ่งนับเป็นพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นหาที่สุดมิได้ที่ทรงมีต่อวงการวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และวงการศึกษาของประเทศไทยโดยรวม
